Blog

Formy współpracy z członkiem Zarządu w sp. z o.o. – umowa o pracę, kontrakt menadżerski, czy powołanie?

Formy współpracy z członkiem Zarządu w sp. z o.o. – umowa o pracę, kontrakt menadżerski, czy powołanie?

Co do zasady powołanie członka zarządu w spółce z o.o. następuje w drodze uchwały wspólników. Po jej podjęciu pojawia się pytanie – jak i gdzie określić warunki wynagrodzenia i współpracy członka Zarządu ze Spółką. Najczęściej wybieraną formą jest umowa o pracę lub kontrakt menadżerski, niektórzy poprzestają też na samym powołaniu. Wybór zależy od szeregu czynników: czy członek zarządu jest wspólnikiem spółki, czy osobą „z zewnątrz”, czy wspólnikom zależy na kontrolowaniu jego działań, czy bardziej na jego niezależności, w końcu, jaki koszt Spółka jest w stanie ponieść w związku z zatrudnieniem członka zarządu.

Powołanie

Sprawowanie funkcji członka zarządu jest możliwe już na podstawie samego powołania w rozumieniu art. 201 § 4 k.s.h.. Spółka może, lecz nie musi, zawierać z członkiem zarządu innej umowy dotyczącej wykonywania przez niego obowiązków np. umowy o pracę lub kontraktu menadżerskiego. W takim przypadku podstawą do wypłaty wynagrodzenia na rzecz członka zarządu jest uchwała zgromadzenia wspólników (art. 2031 ksh).

Często okazuje się to jednak niewystarczające. Samo powołanie skutkuje bowiem niepodleganiem ubezpieczeniom społecznym z uwagi na to, że akt powołania nie stanowi tytułu do ubezpieczeń, o którym mowa w art. 6–12 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych. Brak „ozusowania” to mniejsze koszty, ale też brak ubezpieczenia. Strony często dążą więc do zawarcia umowy, która będzie stanowiła tytuł do ubezpieczeń społecznych dla członka zarządu. Przede wszystkim może to być stosunek pracy, ale i kontrakt menadżerski. Wskazane umowy stanowią równoległe do stosunku korporacyjnego (wynikającego z powołania) cywilnoprawne źródło kształtujące relacje pomiędzy spółką, a członkiem zarządu.

Umowa o pracę

Jeśli chodzi o umowę o pracę, najczęstsze zastosowanie znajduje umowa na czas określony („w celu wykonywania pracy przez okres kadencji – art. 251 k.p.). Niewykluczone jest również zawarcie umowy
o pracę na czas nieokreślony (art. 25 k.p.). Członek zarządu jako pracownik podlega obowiązkowo ubezpieczeniom społecznym. Przysługują mu wszelkie uprawnienia pracownicze przewidziane w kodeksie pracy (m.in. płatny urlop i płatne zwolnienie od pracy na czas choroby), w tym stałe wynagrodzenie niezależne od osiąganych przez przedsiębiorstwo zysków, a podstawa jego zatrudnienia podlega szczególnej ochronie (np. w okresie przedemerytalnym, urlopów związanych z rodzicielstwem, czy chorobą).

Umowa o pracę jest szczególnie korzystna dla spółek, w której wspólnicy chcą mieć istotny wpływ na działania podejmowane przez zarząd. Oprócz tego, że powoduje większe „związanie” członka zarządu ze Spółką, jej istotnym elementem jest podporządkowanie pracownika (członka zarządu) pracodawcy (Spółce) oraz ograniczenie odpowiedzialności za działania takiego członka zarządu.

Należy jedynie mieć na uwadze, że stosunek pracy nie może zostać nawiązany między spółką z ograniczoną odpowiedzialnością, a jej jedynym wspólnikiem i jednocześnie jedynym członkiem zarządu. (tak: SN w Wyroku z dnia 7.04. 2010 r., sygn. akt II UK 357/09).

Kontrakt menadżerski

Kontrakt menadżerski (zwany również umową o zarządzanie) stanowi typ umowy nienazwanej o świadczenie usług, do której z mocy art. 750 Kodeksu cywilnego stosuje się odpowiednio przepisy o zleceniu. Istotą tego rodzaju kontraktu jest zarządzanie przez członka zarządu przedsiębiorstwem, bez podległości służbowej spółce i bez jej kierownictwa, jak w przypadku umowy o pracę.

Kontrakt pozwala na szczegółowe określenie warunków zatrudnienia członka zarządu w spółce, począwszy od kwestii wynagrodzenia, po zakres obowiązków i odpowiedzialności za wyniki, a także ustalić i doprecyzować obowiązujący członka zarządu zakaz konkurencji, czy tajemnicę przedsiębiorstwa. Przy jej konstruowaniu obowiązuje zasada swobody umów, o której mowa w art. 353¹ Kodeksu cywilnego.

Założeniem kontraktu jest nienormowany czas pracy, brak ochrony trwałości stosunku pracy i większa odpowiedzialność za szkodę, niż członka zarządu zatrudnionego w oparciu o umowę o pracę (max 3 mies. wynagrodzenie – art. 119 k.p.). Daje jednak menadżerom swobodę działań, której nie mają przy zatrudnieniu w oparciu o umowę o pracę, a zazwyczaj również możliwość dużego wpływu na wysokość swojego wynagrodzenia w oparciu o wypracowany „wynik”.

Kontrakt menadżerski stanowi tytuł do ubezpieczeń społecznych i w tym zakresie nie różni się w znaczącym stopniu od umowy o pracę.

Podsumowanie

Wybór odpowiedniej formy współpracy z członkiem zarządu zależy od szeregu czynników – kosztów zatrudnienia, zakresu odpowiedzialności czy skutku podlegania ubezpieczeniom społecznym. Każde z zaproponowanych rozwiązań rodzi inny skutek i inaczej określa stosunki między członkiem zarządu, a spółką. Warto przed podjęciem decyzji o zawarciu umowy o pracę, czy kontraktu menadżerskiego ustalić wszystkie ryzyka i korzyści, a także dobrze skonstruować umowę, aby w przyszłości kwestia warunków sprawowania funkcji przez zarząd nie stała się przedmiotem konfliktu między stronami.

Jeżeli potrzebujesz porady albo zdecydowałeś już o formie współpracy i chcesz zawrzeć umowę zapraszam do kontaktu.

Marta Jabłońska
radca prawny, senior associate
Kontakt do specjalisty
Kontakt
Rojkowicz Skoblenko i Partnerzy
Kancelaria Radców Prawnych

ul. Halicka 9
31-036 Kraków
tel. + 48 12 376 00 02 fax: + 48 12 312 08 90 mail: office@rspartners.pl
NIP: 6762513511
REGON: 365376343
KRS: 0000636836